Kriler Kabilesi

Kriler Kabilesi

Kanada'da yaşayan ve Algonkin dillerinden birini konuşan Kuzey Amerika Yerlileri.

Toprakları Hudson ve james korfezlerinin doğusundan Alberta eyaletine ve Büyük Slave gölünün batısına kadar uzanan çok geniş bir bölgeyi kapsıyordu.Başlangıçta bu alanın küçük bir kesiminde yaşayan Kriler 17. ve 18. yüzyılda ateşli silahlara sahip olduktan sonra hızla çevreye yayıldılar.Ama Dakotalar ve Karaayaklarla yaptıkları savaşlar ve çiçek hastalığı salgınları (özellikle 1784 ve 1838 'de ) yüzünden sayıları azaldı.Günümüzde dağınık Gruplar halinde yaşayan ve genellikle avcılıkla geçinen krilerin nufusu Kanada resmi verilerine göre yaklaşık 70 bindir.

Kriler,ilişki kurdukları toplulukların yaşam biçiminden etkilenerek iki ana gruba ayrılmışlardı: Orman ve Ova Krileri.Bataklık Krileri ya da Maskegonlar olarak da bilinen Orman Krileri,Yaşadıkları topraklar mısır ekimine elverişli olmadığından avcılıkla geçinirlerdi.Kültürleri Doğu Orman Yerlilerinin kültürüyle büyük benzerlikler gösterirdi.Kuzeydeki Büyük Ovalarda yaşayan Ova Yerlileri ise bizon avcıları olarak tanınırlardı.

Orman Krileri ren geyiği , sığır, ayı ve kunduz da avlamakla birlikte , yaşadıkları bölgede bu hayvanların az bulunmasından dolayı geçimlerini temelde yabani tavşan avcılığından sağlardı.Bazı dönemlerde yabani tavşan sayısının azalması,Orman Krileri arasında ,gerek kabile öykülerinde ,gerekse Avrupa kökenli kaynaklarda sözü edilen yamyamlığa yol açtı.Orman Krilerinin toplumsal örgütlenmesi savaş sırasında bir araya gelen geniş aile gruplarına dayanırdı.Kültürlerinde büyü ve av hayvanlarının ruhlarıyla ilgili tabu ve töreler önemli bir yer tutardı.Şamanlar ve büyücülerde toplum içinde önemli bir yere sahipti.

Ova Krileri,at ve ateşli silahlar edindikten sonra,Orman Krilerine göre daha savaşçı bir tutum izleyerek büyük Ovalarda yaşayan öbür kabilelere saldırılar düzenlediler.Herbirinin kendi başkanı olan 12 gruba bölündükleri söylenmekle birlikte gerçekte bütünleşmiş tek bir savaşçı topluluk oluşturdular.Savaşta ve bizon avında başarılı olmanın aracı olarak gördükleri dinsel etkinliklere ve törenlere büyük önem verdiler.Asinibolar hem ova hem de Orman Krilerinin geleneksel müttefikleriydi.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder